Προσέγγιση LEADER

H "Προσέγγιση" LEADER

 

Η Προσέγγιση LEADER (Liaisons Entre Actions de Développement de l' Economie Rurale – Δεσμοί μεταξύ δράσεων για την ανάπτυξη της οικονομίας του αγροτικού χώρου), από το 1991 που ξεκίνησε να υλοποιείται ως Κοινοτική Πρωτοβουλία της ΕΕ με στόχο την προώθηση της πολιτικής Αγροτικής Ανάπτυξης, λειτούργησε ως μια καινοτόμος «Προσέγγιση» που με τη στήριξη των διαρθρωτικών ταμείων παρείχε στις αγροτικές κοινότητες μια μέθοδο για την αύξηση της συμμετοχής των τοπικών εταίρων στην διαμόρφωση της μελλοντικής ανάπτυξης της περιοχής τους.

Μέσω της προσέγγισης LEADER στηρίχθηκε η ολοκληρωμένη και πολυτομεακή ανάπτυξη, ενώ παράλληλα δόθηκε η ευκαιρία στις τοπικές κοινωνίες να σχεδιάσουν και να επιλέξουν οι ίδιες τον τρόπο και τη "διαδρομή" ανάπτυξή τους. Τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα της πρώτης πειραματικής εφαρμογής και η διαπίστωση ότι η Πρωτοβουλία συνέβαλε, αντιστρόφως ανάλογα με τον προϋπολογισμό της, στην ενεργοποίηση του τοπικού πληθυσμού, οδήγησαν σε ένα πιο συστηματικό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό της, το LEADER II.

Κατά την Β΄ Προγραμματική Περίοδο (1994-1999) η πρωτοβουλία στόχευσε στην περαιτέρω ενεργοποίηση του τοπικού πληθυσμού για τον σχεδιασμό «εκ των κάτω προς τα επάνω» στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης παρέχοντας στήριξη και σε τομείς και κατηγορίες δικαιούχων που συχνά δεν λάμβαναν κανενός είδους στήριξη ή λάμβαναν μόνο περιορισμένη στήριξη στο πλαίσιο άλλων προγραμμάτων που υλοποιούνταν στις αγροτικές περιοχές, όπως οι πολιτιστικές δραστηριότητες, η βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος, η αποκατάσταση κτιρίων αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος και πολιτιστικής κληρονομιάς, ο αγροτουρισμός, η βελτίωση της διασύνδεσης παραγωγών και καταναλωτών κ.λπ.

Η συνέχιση της Πρωτοβουλίας κατά την Γ΄ Προγραμματική Περίοδο (2000-2006), μέσω της LEADER+, κινούμενη στη λογική και τη φιλοσοφία των προηγούμενων εφαρμογών, εστίασε στην εισαγωγή και ενδυνάμωση των δεσμών συνεργασίας κυρίως μεταξύ των τοπικών φορέων και των κοινωνικών ομάδων με στόχο την εφαρμογή πιο ολοκληρωμένων Τοπικών Στρατηγικών.

Με την εμπειρία τριών περιόδων προγραμματισμού η πρωτοβουλία LEADER, διαθέτοντας πλέον υψηλό βαθμό αποδοχής σε όλη την Ευρώπη, έφτασε σε επίπεδο ωριμότητας ώστε κατά την 4η Προγραμματική Περίοδο (2007-2013) να ενσωματωθεί σε όλα τα εθνικά/περιφερειακά προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης με τη συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Επιπλέον κατά την ίδια περίοδο αποτέλεσε για πρώτη φορά εργαλείο για την υλοποίηση της βιώσιμης ανάπτυξης των αλιευτικών κοινοτήτων με τη στήριξη του Ε.Τ.Α. (Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας) σε 22 κράτη μέλη τη ΕΕ.

Π3-77-4.1

Π3-77-4.1 - Στήριξη για τοπική ανάπτυξη μέσω του LEADER (ΤΑΠΤοΚ - Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων)

 

Κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020 η Τοπική Ανάπτυξη μέσω του LEADER (ΤΑΠΤοΚ - Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων), στο πλαίσιο της παρέμβασης Π3-77-4.1 του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027, βασιζόμενη στην Προσέγγιση LEADER και διατηρώντας το βασικό στοιχείο της «εκ των κάτω προς τα επάνω προσέγγισης», δίνει τη δυνατότητα για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ολοκληρωμένων Πολυτομεακών τοπικών αναπτυξιακών στρατηγικών.

Βασικό συστατικό της αποτελεί η ενεργός συμμετοχή των εταίρων σε τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών οικονομικών και κοινωνικών φορέων,προκειμένου να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά οι οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και δημογραφικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές.

 

Η Τοπική Ανάπτυξη με την Πρωτοβουλία των Τοπικών Κοινοτήτων μέσω της προσέγγισης LEADER περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία:

• Στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης σε τοπική βάση, που προορίζονται για σαφώς χωρικά προσδιορισμένες περιοχές ο πληθυσμός των οποίων κυμαίνεται μεταξύ 10.000-150.000 κατοίκων.
  
  
• Τοπικές εταιρικές σχέσεις δημόσιου – ιδιωτικού τομέα, καλούμενες «Ομάδες Τοπικής Δράσης» (ΟΤΔ).
  
  
• Προσέγγιση «εκ των κάτω προς τα άνω» με εξουσία λήψης αποφάσεων για τις Ομάδες Τοπικής Δράσης όσον αφορά την εκπόνηση και την εφαρμογή μιας στρατηγικής τοπικής ανάπτυξης.
  
  
• Πολυτομεακό σχεδιασμό και υλοποίηση της στρατηγικής με βάση την αλληλεπίδραση μεταξύ φορέων και έργων διαφόρων τομέων της τοπικής οικονομίας.
  
  
• Εφαρμογή καινοτόμων προσεγγίσεων και έργων συνεργασίας.

Μπορεί δε να εφαρμοστεί σε αγροτικές περιοχές με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

• Προτείνονται από τις ΟΤΔ μέσω της «από κάτω προς τα πάνω» προσέγγισης, και αποτελούν προϊόν διαβούλευσης με τους αντιπροσωπευτικούς φορείς της περιοχής αλλά και τον τοπικό πληθυσμό.
  
  
• Διαθέτουν επαρκή κρίσιμη μάζα από την άποψη του ανθρώπινου δυναμικού και των χρηματοοικονομικών πόρων. (ο πληθυσμός της κάθε περιοχής παρέμβασης θα κυμαίνεται μεταξύ 10.000 - 150.000 κατοίκους).
  
  
• Αποτελούνται από Τοπικές / Δημοτικές Κοινότητες των οποίων ο συνολικός μόνιμος πληθυσμός ή ο μόνιμος πληθυσμός των εκτός σχεδίου περιοχών είναι μικρότερος των 15.000 κατοίκων.

 

Οι ολοκληρωµένες αναπτυξιακές στρατηγικές εφαρµόζονται µέσω 50 Τοπικών Προγραµµάτων που έχουν επιλεγεί από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για να υλοποιηθούν σε αγροτικές περιοχές της χώρας, κυρίως σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας, από τις Οµάδες Τοπικής ∆ράσης (ΟΤ∆), οι οποίες αποτελούν τοπικές εταιρικές σχέσεις δηµοσίου - ιδιωτικού τομέα.

Ενδεικτικά προβλέπεται η υλοποίηση Ιδιωτικού (επιχειρηματικής δραστηριότητας) αλλά και Δημοσίου χαρακτήρα παρεμβάσεων

Ιδιωτικού χαρακτήρα :

• Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων για την παραγωγή Γεωργικών Προϊόντων
  
  
• Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων για την παραγωγή μη Γεωργικών Προϊόντων
  
  
• Μεταποίηση Δασικής Παραγωγής
  
  
• Επιχειρήσεις Βιοτεχνίας, Χειροτεχνίας και Παραγωγής Ειδών μετά την 1η Μεταποίηση & Εμπορίου
  
  
• Ενίσχυση επιχειρήσεων του Τουριστικού Κλάδου
  
  
• Ενίσχυση επιχειρήσεων Παροχής Υπηρεσιών
  
  
• Εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, ενίσχυση βιο-οικονομίας και κυκλικής οικονομίας

Δημοσίου χαρακτήρα :

• Κατάρτιση / Επιμόρφωση Ομάδων του Τοπικού Πληθυσμού
  
  
• Ενίσχυση βασικών υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού
  
  
• Ενίσχυση βασικών υπηρεσιών που στοχεύουν στην κοινωνική ένταξη, την καταπολέμηση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού και την ενσωμάτωση προσφύγων / μεταναστών
  
  
• Υπηρεσίες και Υποδομές αναψυχής, ανάπλασης, τουριστικών πληροφοριών και λοιπών Υποδομών Μικρής Κλίμακας
  
  
• Ενίσχυση πολιτιστικών ή αθλητικών εκδηλώσεων
  
  
• Ενίσχυση μελετών, υπηρεσιών και υποδομών που συνδέονται με τον πολιτισμό και την αποκατάσταση και αναβάθμιση της πολιτιστικής κληρονομιάς
  
  
• Έργα αναβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος με σκοπό την ανάδειξη αυτών
  
  
• Έργα πράσινων υποδομών “green infrastructure” για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κινδύνων από φυσικές καταστροφές 
  
  
• Συνεργασία μεταξύ μικρών τοπικών επιχειρήσεων
  
  
• Συνεργασία μεταξύ τοπικών δημόσιων ή/και ιδιωτικών φορέων ή/και ΜΚΟ για την κοινωνική ή / και πολιτιστική ή / και περιβαλλοντική προστασία και αναβάθμιση της περιοχής, την προώθηση της υγιεινής διατροφής και της μείωσης σπατάλης τροφίμων 

 

Οδηγός Επικοινωνίας και Δημοσιότητας

ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027

 

Περιοχή Εφαρμογής

 

Περιοχή Εφαρμογής

Η περιοχή εφαρμογής του Τοπικού προγράμματος LEADER αποτελείται από 152 Δημοτικές Κοινότητεςπου ανήκουν στους 6 Δήμους (Καρδίτσας, Αργιθέας, Λίμνης Πλαστήρα, Μουζακίου, Παλαμά και Σοφάδων) της Π.Ε  Καρδίτσας και στη Δημοτική Ενότητα Θεσσαλιώτιδας του Δήμου Δομοκού της Π.Ε Φθιώτιδος, με εξαίρεση το εγκεκριμένο σχέδιο πόλεως της Δ. Κ. Καρδίτσας .⁽¹⁾,

Η συνολική έκταση της περιοχής ανέρχεται σε 2.786,25 km² και ο Μόνιμος Πληθυσμός της στους 79.801 κατοίκους (πληθυσμιακή πυκνότητα 28,64 κάτοικοι/km²). ⁽²⁾

Στην Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας ανήκουν οι 144 Δημοτικές Κοινότητες με πληθυσμό 76.488 κατοίκους (95,85%) και έκταση 2.630,36 km² (94,40%) ενώ στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας ανήκουν 8 Δημοτικές Κοινότητες με πληθυσμό 3.31 κατοίκους (4,15%) και έκταση 155,89 km² (5,60%) της περιοχής εφαρμογής.

Η Περιοχή Παρέμβασης αποτελεί μια ενιαία γεωγραφική και κοινωνικο-οικονομική ενότητα στην οποία μέσου του Τοπικού Προγράμματος θα εφαρμοστεί μια στρατηγική τοπικής ανάπτυξης που θα αναδείξει τη συμπληρωματικότητα και αλληλεξάρτηση πεδινής και ορεινής ζώνης, χαρακτηρίζεται δε ως προς την έκτασή της κατά 51,3% πεδινή (88 Δημοτικές Κοινότητες), 47,3% ορεινή (62 Δημοτικές Κοινότητες), και 1,4% μειονεκτική (2 Δημοτικές Κοινότητες). Αντίστοιχα ο πληθυσμός της κατανέμεται κατά 79,5 στο πεδινό τμήμα της, κατά 20% στο ορεινό και κατά 0,5% στο χαρακτηρισμένο ως μειονεκτικό.

 

 

 

---

⁽¹⁾Από τη Δημοτική Κοινότητα Καρδίτσας με συνολική έκταση 34,36 km²και πληθυσμό 39.119 κατοίκους, περιλαμβάνεται μόνο η Εκτός Σχεδίου περιοχήέκτασης 27,25km²και 2.063κατοίκους μόνιμο πληθυσμό, ενώ εξαιρείταιτο τμήμα που αντιστοιχεί στο εγκεκριμένο Σχέδιο Πόλεως (7,1km²) λόγω των πληθυσμιακών κριτηρίων (37.056 κάτοικοι > 15.000)

⁽²⁾ ΕΛΣΤΑΤ απογραφή 2011

 

Παρεμβάσεις

Παρεμβάσεις

Αναλυτικά το Τοπικό Πρόγραμμα LEADER 2023-2027 ''Καρδίτσα - Θεσσαλιώτιδα: Τόπος δημιουργίας, συνεργασίας και αλληλεγγύης'', της ΟΤΔ ΑΝ.ΚΑ Α.Ε. διαρθρώνεται στις ακόλουθες υπο-παρεμβάσεις μέσω των οποίων μπορούν να υλοποιηθούν πράξεις Ιδιωτικού και Δημοσίου χαρακτήρα αλλά και συλλογικών φορέων:

Παρεμβάσεις Ιδιωτικού Χαρακτήρα (Ιδιωτικές Επενδύσεις)

Παρεμβάσεις Δημοσίου Χαρακτήρα 

Δικαιούχοι

Δικαιούχοι

Ανάλογα με τη φύση των έργων / παρεμβάσεων, δικαιούχοι μπορεί να είναι:

Για τις Παρεμβάσεις ανάπτυξης επιχειρηματικής δραστηριότητας (Ιδιωτικές Επενδύσεις):Φυσικά ή νομικά πρόσωπα με τη μορφή της μεσίας, πολύ μικρής και μικρής επιχείρησης των οποίων η επιλεξιμότητα καθορίζεται στο σχετικό εθνικό θεσμικό πλαίσιο και εξειδικεύεται ανα Υπο-Δράση στο Τοπικό Πρόγραμμα.

• Ως πολύ μικρές επιχειρήσεις ορίζονται οι επιχειρήσεις εκείνες που απασχολούν λιγότερους από 10 εργαζόμενους καιτων οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών ή το ετήσιο σύνολο ισολογισμούδεν υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια ευρώ.
  
  
• Ως μικρές επιχειρήσειςορίζονται οι επιχειρήσεις εκείνες που απασχολούν λιγότερους από 50 εργαζόμενους καιτων οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών ή το ετήσιο σύνολο ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 10 εκατομμύρια ευρώ.
  
  
• Ως μεσαίες επιχειρήσειςορίζονται οι επιχειρήσεις εκείνες που απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζόμενους καιτων οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 50 εκατομμύρια ευρώ ή το ετήσιο σύνολο ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 43 εκατομμύρια ευρώ.
  
  

Οδηγός χρήσης του ορισμού των ΜΜΕ

Καταχώριση ως ΜΜΕ: πολλαπλά σημεία πρόσβασης
Δεν υπάρχει ενιαίο σημείο πρόσβασης για την καταχώριση μιας επιχείρησης ως ΜΜΕ. Ανάλογα με το πρόγραμμα χρηματοδότησης και τη διαχειριστική αρχή (ευρωπαϊκή, εθνική, περιφερειακή) στην οποία υποβάλλεται η αίτηση, θα υπάρχουν χωριστές διαδικασίες καταχώρισης. Καταβάλλονται προσπάθειες για να τεθεί σε λειτουργία όσο το δυνατόν περισσότερο η ηλεκτρονική καταχώριση. Ο ιστότοπος «Η Ευρώπη σου» παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και υποδεικνύει τα σχετικά γραφεία καταχώρισης, όπου απαιτούνται, και είναι διαθέσιμα. Ένα παράδειγμα είναι το μητρώο δικαιούχων στη διαδικτυακή πύλη για τους συμμετέχοντες του προγράμματος «Ορίζοντας 2020»:

Για τις παρεμβάσεις δημοσίου χαρακτήρα: ΟΤΑ Α’ & Β’ βαθμού και φορείς τους, ιδιωτικοί φορείς με καταστατικό σκοπό την υλοποίηση αντίστοιχων έργων, η ΟΤΔ ή μέλος αυτής καθώς και φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων η επιλεξιμότητα καθορίζεται στο σχετικό εθνικό θεσμικό πλαίσιο και εξειδικεύεται ανα Υπο-Δράση στο Τοπικό Πρόγραμμα.

Για τα Σχέδια Συνεργασίας (Διατοπική Διακρατική): ΟΤΔ καθώς και φορείς που εξυπηρετούν συμφέροντα του Δημοσίου ή συλλογικά συμφέροντα του ιδιωτικού τομέα, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στην περιοχή παρέμβασης των τοπικών προγραμμάτων ή έχουν αποδεδειγμένη εμπειρία σχετική με το θέμα της συνεργασίας και από το καταστατικό τους προκύπτει η δυνατότητα υλοποίησης των προτεινόμενων ενεργειών.

Αρμόδιοι Φορείς

Αρμόδιοι Φορείς για την υλοποίηση των Τοπικών Προγραμμάτων CLLD/LEADER

Η Ομάδα Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) της ΑΝ.ΚΑ Α.Ε. και η Επιτροπή ∆ιαχείρισης Προγράµµατος (Ε∆Π LEADER 2014-2020) ως επίπεδο λήψης αποφάσεων για τη διαχείριση και εφαρµογή του Τοπικού Προγράµµατος είναι αρµόδιες για:

• τη διαδικασία προκήρυξης και αξιολόγησης των προτάσεων,
• τη σύνταξη Τεχνικών ∆ελτίων Πράξεων και τροποποιήσεις αυτών,
• την παρακολούθηση πράξεων (παραλαβή αιτηµάτων πληρωµής, διοικητικός έλεγχος, επιτόπια επιθεώρηση, επιβεβαίωση οικονοµικού/φυσικού αντικειµένου, καταβολή ενίσχυσης).

Η Ειδική Υπηρεσία ∆ιαχείρισης του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027 (ΕΥ∆ ΣΣ ΚΑΠ)

• Είναι συνολικά αρµόδια για τη διαχείριση και εφαρµογή του Στρατηγικού Σχεδίου ΚΑΠ 2023-2027.

Η Ειδική Υπηρεσία Εφαρµογής Παρεμβάσεων Αγροτικής Ανπάπτυξης (ΕΥΕ ΠΑΑ)

• Είναι αρµόδια για το συντονισµό και την παρακολούθηση της ορθής εφαρµογής των Προγραµµάτων Τοπικής Ανάπτυξης στη χώρα.

Η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Ε.Π. Περιφέρειας Θεσσαλίας

• Ως Ενδιάµεσος Φορέας ∆ιαχείρισης, (ΕΦ∆), είναι αρµόδια για την παρακολούθηση της υλοποίησης των Προγραµµάτων Τοπικής Ανάπτυξης σε περιφερειακό επίπεδο.

Ο Οργανισµός Πληρωµών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισµού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ),

• Είναι αρµόδιος για τη διενέργεια των πληρωµών.