Στρατηγικό Σχέδιο ΚΑΠ 2023-2027

Προσέγγιση LEADER

H "Προσέγγιση" LEADER

 

Η Προσέγγιση LEADER (Liaisons Entre Actions de Développement de l' Economie Rurale – Δεσμοί μεταξύ δράσεων για την ανάπτυξη της οικονομίας του αγροτικού χώρου), από το 1991 που ξεκίνησε να υλοποιείται ως Κοινοτική Πρωτοβουλία της ΕΕ με στόχο την προώθηση της πολιτικής Αγροτικής Ανάπτυξης, λειτούργησε ως μια καινοτόμος «Προσέγγιση» που με τη στήριξη των διαρθρωτικών ταμείων παρείχε στις αγροτικές κοινότητες μια μέθοδο για την αύξηση της συμμετοχής των τοπικών εταίρων στην διαμόρφωση της μελλοντικής ανάπτυξης της περιοχής τους.

Μέσω της προσέγγισης LEADER στηρίχθηκε η ολοκληρωμένη και πολυτομεακή ανάπτυξη, ενώ παράλληλα δόθηκε η ευκαιρία στις τοπικές κοινωνίες να σχεδιάσουν και να επιλέξουν οι ίδιες τον τρόπο και τη "διαδρομή" ανάπτυξή τους. Τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα της πρώτης πειραματικής εφαρμογής και η διαπίστωση ότι η Πρωτοβουλία συνέβαλε, αντιστρόφως ανάλογα με τον προϋπολογισμό της, στην ενεργοποίηση του τοπικού πληθυσμού, οδήγησαν σε ένα πιο συστηματικό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό της, το LEADER II.

Κατά την Β΄ Προγραμματική Περίοδο (1994-1999) η πρωτοβουλία στόχευσε στην περαιτέρω ενεργοποίηση του τοπικού πληθυσμού για τον σχεδιασμό «εκ των κάτω προς τα επάνω» στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης παρέχοντας στήριξη και σε τομείς και κατηγορίες δικαιούχων που συχνά δεν λάμβαναν κανενός είδους στήριξη ή λάμβαναν μόνο περιορισμένη στήριξη στο πλαίσιο άλλων προγραμμάτων που υλοποιούνταν στις αγροτικές περιοχές, όπως οι πολιτιστικές δραστηριότητες, η βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος, η αποκατάσταση κτιρίων αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος και πολιτιστικής κληρονομιάς, ο αγροτουρισμός, η βελτίωση της διασύνδεσης παραγωγών και καταναλωτών κ.λπ.

Η συνέχιση της Πρωτοβουλίας κατά την Γ΄ Προγραμματική Περίοδο (2000-2006), μέσω της LEADER+, κινούμενη στη λογική και τη φιλοσοφία των προηγούμενων εφαρμογών, εστίασε στην εισαγωγή και ενδυνάμωση των δεσμών συνεργασίας κυρίως μεταξύ των τοπικών φορέων και των κοινωνικών ομάδων με στόχο την εφαρμογή πιο ολοκληρωμένων Τοπικών Στρατηγικών.

Με την εμπειρία τριών περιόδων προγραμματισμού η πρωτοβουλία LEADER, διαθέτοντας πλέον υψηλό βαθμό αποδοχής σε όλη την Ευρώπη, έφτασε σε επίπεδο ωριμότητας ώστε κατά την 4η Προγραμματική Περίοδο (2007-2013) να ενσωματωθεί σε όλα τα εθνικά/περιφερειακά προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης με τη συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Επιπλέον κατά την ίδια περίοδο αποτέλεσε για πρώτη φορά εργαλείο για την υλοποίηση της βιώσιμης ανάπτυξης των αλιευτικών κοινοτήτων με τη στήριξη του Ε.Τ.Α. (Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας) σε 22 κράτη μέλη τη ΕΕ.

Π3-77-4.1

Π3-77-4.1 - Στήριξη για τοπική ανάπτυξη μέσω του LEADER (ΤΑΠΤοΚ - Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων)

 

Κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020 η Τοπική Ανάπτυξη μέσω του LEADER (ΤΑΠΤοΚ - Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων), στο πλαίσιο της παρέμβασης Π3-77-4.1 του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027, βασιζόμενη στην Προσέγγιση LEADER και διατηρώντας το βασικό στοιχείο της «εκ των κάτω προς τα επάνω προσέγγισης», δίνει τη δυνατότητα για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ολοκληρωμένων Πολυτομεακών τοπικών αναπτυξιακών στρατηγικών.

Βασικό συστατικό της αποτελεί η ενεργός συμμετοχή των εταίρων σε τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών οικονομικών και κοινωνικών φορέων,προκειμένου να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά οι οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και δημογραφικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές.

 

Η Τοπική Ανάπτυξη με την Πρωτοβουλία των Τοπικών Κοινοτήτων μέσω της προσέγγισης LEADER περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία:

• Στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης σε τοπική βάση, που προορίζονται για σαφώς χωρικά προσδιορισμένες περιοχές ο πληθυσμός των οποίων κυμαίνεται μεταξύ 10.000-150.000 κατοίκων.
  
  
• Τοπικές εταιρικές σχέσεις δημόσιου – ιδιωτικού τομέα, καλούμενες «Ομάδες Τοπικής Δράσης» (ΟΤΔ).
  
  
• Προσέγγιση «εκ των κάτω προς τα άνω» με εξουσία λήψης αποφάσεων για τις Ομάδες Τοπικής Δράσης όσον αφορά την εκπόνηση και την εφαρμογή μιας στρατηγικής τοπικής ανάπτυξης.
  
  
• Πολυτομεακό σχεδιασμό και υλοποίηση της στρατηγικής με βάση την αλληλεπίδραση μεταξύ φορέων και έργων διαφόρων τομέων της τοπικής οικονομίας.
  
  
• Εφαρμογή καινοτόμων προσεγγίσεων και έργων συνεργασίας.

Μπορεί δε να εφαρμοστεί σε αγροτικές περιοχές με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

• Προτείνονται από τις ΟΤΔ μέσω της «από κάτω προς τα πάνω» προσέγγισης, και αποτελούν προϊόν διαβούλευσης με τους αντιπροσωπευτικούς φορείς της περιοχής αλλά και τον τοπικό πληθυσμό.
  
  
• Διαθέτουν επαρκή κρίσιμη μάζα από την άποψη του ανθρώπινου δυναμικού και των χρηματοοικονομικών πόρων. (ο πληθυσμός της κάθε περιοχής παρέμβασης θα κυμαίνεται μεταξύ 10.000 - 150.000 κατοίκους).
  
  
• Αποτελούνται από Τοπικές / Δημοτικές Κοινότητες των οποίων ο συνολικός μόνιμος πληθυσμός ή ο μόνιμος πληθυσμός των εκτός σχεδίου περιοχών είναι μικρότερος των 15.000 κατοίκων.

 

Οι ολοκληρωµένες αναπτυξιακές στρατηγικές εφαρµόζονται µέσω 50 Τοπικών Προγραµµάτων που έχουν επιλεγεί από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για να υλοποιηθούν σε αγροτικές περιοχές της χώρας, κυρίως σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας, από τις Οµάδες Τοπικής ∆ράσης (ΟΤ∆), οι οποίες αποτελούν τοπικές εταιρικές σχέσεις δηµοσίου - ιδιωτικού τομέα.

Ενδεικτικά προβλέπεται η υλοποίηση Ιδιωτικού (επιχειρηματικής δραστηριότητας) αλλά και Δημοσίου χαρακτήρα παρεμβάσεων

Ιδιωτικού χαρακτήρα :

• Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων για την παραγωγή Γεωργικών Προϊόντων
  
  
• Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων για την παραγωγή μη Γεωργικών Προϊόντων
  
  
• Μεταποίηση Δασικής Παραγωγής
  
  
• Επιχειρήσεις Βιοτεχνίας, Χειροτεχνίας και Παραγωγής Ειδών μετά την 1η Μεταποίηση & Εμπορίου
  
  
• Ενίσχυση επιχειρήσεων του Τουριστικού Κλάδου
  
  
• Ενίσχυση επιχειρήσεων Παροχής Υπηρεσιών
  
  
• Εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, ενίσχυση βιο-οικονομίας και κυκλικής οικονομίας

Δημοσίου χαρακτήρα :

• Κατάρτιση / Επιμόρφωση Ομάδων του Τοπικού Πληθυσμού
  
  
• Ενίσχυση βασικών υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού
  
  
• Ενίσχυση βασικών υπηρεσιών που στοχεύουν στην κοινωνική ένταξη, την καταπολέμηση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού και την ενσωμάτωση προσφύγων / μεταναστών
  
  
• Υπηρεσίες και Υποδομές αναψυχής, ανάπλασης, τουριστικών πληροφοριών και λοιπών Υποδομών Μικρής Κλίμακας
  
  
• Ενίσχυση πολιτιστικών ή αθλητικών εκδηλώσεων
  
  
• Ενίσχυση μελετών, υπηρεσιών και υποδομών που συνδέονται με τον πολιτισμό και την αποκατάσταση και αναβάθμιση της πολιτιστικής κληρονομιάς
  
  
• Έργα αναβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος με σκοπό την ανάδειξη αυτών
  
  
• Έργα πράσινων υποδομών “green infrastructure” για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κινδύνων από φυσικές καταστροφές 
  
  
• Συνεργασία μεταξύ μικρών τοπικών επιχειρήσεων
  
  
• Συνεργασία μεταξύ τοπικών δημόσιων ή/και ιδιωτικών φορέων ή/και ΜΚΟ για την κοινωνική ή / και πολιτιστική ή / και περιβαλλοντική προστασία και αναβάθμιση της περιοχής, την προώθηση της υγιεινής διατροφής και της μείωσης σπατάλης τροφίμων 

 

Οδηγός Επικοινωνίας και Δημοσιότητας

ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027